Doborem strategii sterowania w słonecznych systemach grzewczych zajął się w swojej rozprawie doktorskiej mgr inż. Paweł Znaczko. Recenzenci podkreślili utylitarną wartość przeprowadzonych badań, bardzo istotną w sytuacji, gdy należy oszczędzać energię i poszukiwać jej alternatywnych źródeł.

Publiczna obrona rozprawy odbyła się we wtorek (25 marca 2025 r.) na Wydziale Inżynierii Mechanicznej i Energetyki Politechniki Koszalińskiej przed komisją doktorską dyscypliny Inżynieria Mechaniczna pod kierownictwem jej przewodniczącego, dziekana Wydziału, prof. dr hab. inż. Waldemara Kuczyńskiego.

Tytuł przygotowanej rozprawy doktorskiej brzmi: „Analiza strategii sterowania w słonecznych systemach grzewczych w aspekcie ich efektywności energetycznej”. Promotorem jest dr hab. inż. Norbert Chamier-Gliszczyński, prof. PK, pracujący w Katedrze Ekonomii Wydziału Nauk Ekonomicznych Politechniki Koszalińskiej, promotorem pomocniczym zaś dr inż. Kazimierz Kamiński z Katedry Mechatroniki i Automatyki Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Energetyki.

Mgr inż. Paweł Znaczko ukończył Mechatronikę na Politechnice Koszalińskiej. Jest asystentem na Wydziale Inżynierii Mechanicznej i Energetyki naszej uczelni. Jego prace badawcze skupiają się na problematyce sterowania w solarnych systemach grzewczych i metodyce oceny zastosowanej w strategii sterowania. Doktorant ma także doświadczenie pedagogiczne z pracy w szkole średniej, ma ponadto doświadczenie z pracy w firmie działającej w branży automatyki przemysłowej.

W rozprawie doktorskiej skoncentrował się na zagadnieniach związanych z doborem strategii sterowania w słonecznych systemach grzewczych. O wyborze tematu przesądziły rosnąca świadomość ekologiczna i jednoczesna wyraźna potrzeba dążenia do maksymalizacji efektywności wykorzystywania odnawialnych źródeł energii.

To praca badawcza z pogranicza kilku dziedzin wiedzy: m.in. energetyki, informatyki technicznej, eksploatacji maszyn, automatyki. Doktorant przeanalizował wpływ warunków eksploatacyjnych (ciśnienie atmosferyczne, temperatura otoczenia, prędkość wiatru i wilgotność) – na funkcjonowanie słonecznego systemu grzewczego. Opracował matematyczny model procesu transportu energii w słonecznych systemach grzewczych. Przeprowadził szereg badań eksperymentalnych, które pozwoliły na ocenę różnych strategii sterowania w słonecznych systemach grzewczych.

Wyniki badań pozwoliły na zaprojektowanie sterownika adaptacyjnego, który pozwala na automatyczne wybieranie spośród trzech określonych metod sterowania do aktualnych warunków pogodowych. Wiedza zgromadzona podczas prac badawczych może być podstawą dalszych analiz, może przy tym posłużyć do projektowania i poprawy efektywności działania słonecznych systemów grzewczych.

Przygotowaną rozprawę doktorską docenili recenzenci. Byli nimi naukowcy o dużym dorobku w badanym obszarze: dr hab. inż. Marek Karkula, profesor Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie; dr. hab. inż. Piotr Nikończuk, prof. Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie i dr. hab. inż. Michał Sąsiadek, prof. Uniwersytetu Zielonogórskiego. W opinii recenzentów doktorant wykazał się wiedzą i umiejętnościami badawczymi.

Podkreślono aktualność podjętych problemów badawczych i pionierski charakter tematu rozprawy dotyczącej wpływu metody sterowania instalacją fototermiczną na jej efektywność energetyczną w odniesieniu do warunków pogodowych.

Podczas publicznej obrony autor odpowiedział na pytania dotyczące przeprowadzonych eksperymentów naukowych. Dotyczyły one m.in. sposobu, w jaki został zbudowany matematyczny model procesu transportu energii w kolektorach słonecznych. Pytano o możliwość wykorzystania wyników prac badawczych i dalsze plany prac.

Komisja doktorska zaaprobowała rozprawę. Ostateczną decyzję w sprawie nadania stopnia doktora podejmie Senat Politechniki Koszalińskiej.

Zdjęcia: Adam Paczkowski/Politechnika Koszalińska