Pączki, pampuchy, a może kreple?
Opublikowano 16.02.2023 08:33

Dziś rozpoczyna się ostatni tydzień karnawału. W tłusty czwartek tradycyjnie jemy pączki. Czy wiecie, że kiedyś nazywano je pampuchem lub kreplą? Słodkie ciekawostki na temat tradycyjnych wypieków w oparciu o cyfrowe zbiory Biblioteki Narodowej (polona.pl) przygotowała Mariola Jackiewicz, dyrektorka Biblioteki Głównej Politechniki Koszalińskiej:

- W moim rodzinnym domu kreple i staropolskie przysłowie „Powiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła” były bardzo aktualne, ponieważ dziadek miał na imię Bartek i był rodowitym Ślązakiem. Kreple to słowo regionalne, używane na Górnym Śląsku. Ten dzień zawsze pachniał drożdżowym ciastem i różaną konfiturą. Przepis na idealne pączki jest rodzinną tajemnicą, przenoszoną z pokolenia na pokolenie. Jedno jest pewnie, że do gotowania każdej potrawy potrzebny jest dobry humor i serce. Wybrałam kilka przepisów z starych książek, które mogą być ciekawą inspiracją w dzisiejszym dniu.

Jeden z przesądów mówi, że niezjedzenie ani jednego pączka w tłusty czwartek przynosi pecha, a pecha, jeśli się da, należy unikać . Smacznego i miłego dnia.


Przepisy:

„100 gr. drożdży zarobić w letnim mleku z trochą mąki i cukru i postawić w cieple, aby rosły Tymczasem zarobić funt mąki (do połowy pszennej i razówki) z 3 żółtkami, rozrobionymi drożdżami i 125 gr. (1/ 4 funta) rozpuszczonego masła, 100 gr. cukru, 125 gr. tartych migdałów (słodkich)…”
Źródło: https://polona.pl/item/potrawy-zbozowe-maczne-leguminozy-torty-ciasta-paczki-budynie-i-t-p-praktyczne,MTQ1MDEyMDIz/31/#info:search:p%C4%85czki

 

„6 żółtek trzeć łyżką w garnku, potem dać 3 filiżanki śmietanki (zgotowanej, letniej), pół filiżanki cukru, 3 / 4 filiżanki dobrych drożdży, poprzednio rozrobionych, soli na koniec noża i pianę z 3 białek, wymieszać to wszystko w garnku i dodawać tej masy do przesianej mąki w dużej misce, dać pół filiżanki masła topionego, wymiesić doskonale i niech kisną…”
Źródło: https://polona.pl/item/cukiernia-domowa-wyprobowane-przepisy-pieczenia-tortow-ciast-legumin-itp,ODk3NzIzMjc/57/#info:search:p%C4%85czki

 

„Gdy podrośnie, należy je na stolnicy (posypanej mąką) dobrze wywałkować i wykrawać placuszki szklanką od wina; otrzymane placuszki wyklepać cienko, nałożyć po jednej stronie powidłami z wisien lub śliwek (poprzednio w cokolwiek wody zagotowanych), założyć pozostałą wolną stronę placuszka ponad powidłami i złączyć brzegi drugiej strony tak, aby powidła ciastem zupełnie zostały zakryte; potym dać znowu pod rosnąć. Następnie w rozpuszczone masło w rondel kłaść po kilka pączków, zarumienić dobrze, a wyjąwszy, dobrze posypać cukrem.”
Źródło: https://polona.pl/item/potrawy-zbozowe-maczne-leguminozy-torty-ciasta-paczki-budynie-i-t-p-praktyczne,MTQ1MDEyMDIz/31/#info:search:p%C4%85czki