W czasie konfliktu, kiedy to zmieniają się priorytety i najważniejsza jest obrona kraju, mogą pojawiać się różnego rodzaju problemy, przede wszystkim z zaopatrzeniem, dostępem do gotówki czy usług medycznych. Dzisiaj widzimy to w przekazach medialnych z Ukrainy.

Dlatego eksperci naszej uczelni opracowali treści, które mogą być pomocne nie tylko w poszukiwaniu rzetelnej informacji, ale także przetrwaniu w tym trudnym czasie.

Opracowania temat naszego bezpieczeństwa ekonomicznego przygotował dr hab. Grzegorz Przekota, prof. PK, Katedra Ekonomii, Wydział Nauk Ekonomicznych Politechniki Koszalińskiej

1. Społeczeństwo czując zagrożenie będzie się przygotowywać na sytuacje kryzysowe. Dlatego warto zadbać o swoje gospodarstwo domowe i zaopatrzyć się w żywność o długim terminie przydatności do spożycia, wodę, niezbędne środki higieny osobistej, potrzebne lekarstwa, artykuły przemysłowe.
2. Powinno się na bieżąco odświeżać zapasy. Ważne jest, aby nie robić tego w panice, gdyż na rynku pojawią się wówczas braki w zaopatrzeniu, a producenci i handlowcy będą zwiększać ceny, aby zrównoważyć popyt. Zapasy należy zwiększać stopniowo i rozłożyć to na dłuższy okres czasu.
3. Podobne prawa rządzą zaopatrzeniem w gotówkę. Żaden bank nie jest przygotowany na sytuację, w której posiadający depozyty będą chcieli wypłacić wszystkie pieniądze.
4. Pieniądze, które utrzymujemy na lokatach bankowych są przeznaczane na akcje kredytowe banków. Banki ograniczają ilość gotówki w kasie, gdyż jest to dla nich niepotrzebny koszt. W normalnej sytuacji, banki zarabiają na różnicy w odsetkach, dlatego też panika spowoduje ich zamknięcie. Taką sytuację obserwowaliśmy chociażby w czasie kryzysu w Grecji.
5. Nasze pieniądze w banku nie zginą, są one w sposób trwały przypisane do nas. Natomiast dla własnego spokoju warto mieć pewną ilość gotówki, którą będziemy mogli wykorzystać w sytuacji kryzysowej.
6. Na co dzień jednak powinniśmy korzystać, tak jak do tej pory, z kart płatniczych, przelewów i innych produktów finansowych, które ułatwiają nam życie.
7. Wiele osób ma obawy także o dostawy gazu i innych źródeł energii. To bardzo poważny problem. Państwo zabezpiecza jednak obywateli w ten sposób, że w sytuacji ograniczeń w zasilaniu, odbiorcy najbardziej wrażliwi, a więc gospodarstwa domowe, podmioty świadczące usługi społeczne (przychodnie, szpitale, szkoły) są traktowani priorytetowo, to znaczy są oni w pierwszej kolejności zaopatrywani w źródła energii.
8. Trudno mówić o bezpieczeństwie gospodarczym na terenach objętych wojną. Kiedy nie ma dostępu do prądu i wody produkcja praktycznie ustaje. Dlatego też ważne są porozumienia i sojusze, to sojusznicy mogą dostarczyć niezbędne produkty na tereny objęte konfliktem zbrojnym. Dzisiaj to my mamy obowiązek pomagać naszym sąsiadom.
9. Zarządzając domowym budżetem warto rozważać różne scenariusze, powinniśmy mieć na uwadze zarówno perspektywę krótkoterminową, jak i długoterminową. Jeżeli boimy się, że w wyniku inflacji nasze oszczędności stracą na wartości, a są one skromne, to inwestując je w aktywa trudno zbywalne, możemy więcej stracić niż zarobić. W sytuacji konieczności szybkiego upłynnienia aktywów trudno zbywalnych, ich cena będzie bardzo niska.
10. W dzisiejszym świecie nie ma gospodarek samowystarczalnych, dlatego też każda sankcja nałożona na kraj będący stroną konfliktu będzie miała swoje negatywne konsekwencje także dla krajów, które nie są stronami konfliktu. Rządzący powinni brać to pod uwagę, gdyż ostatecznie to społeczeństwo ponosi koszty sankcji.
11. Musimy być ostrożni słuchając wypowiedzi polityków dotyczące gospodarki. Bardzo często słyszymy o złych dyktatorach. Pamiętajmy, że często zostali oni wybrani w demokratycznych wyborach. Wiele państw, gdzie według nas rządzą dyktatorzy, jest od nas biedniejszych, ale z reguły ich zadłużenie jest także dużo mniejsze.
12. Pamiętajmy także, że gospodarczo nie jesteśmy potęgą światową, a ceny towarów w Europie należą do najwyższych na świecie, jednocześnie państwa europejskie są jednymi z najbardziej zadłużonych. To może powodować wiele różnorodnych napięć gospodarczych. Musimy być przygotowani zarówno na dobre, jak i złe czasy.