Biblioteka

Politechniki Koszalińskiej

Otwarty dostęp (z ang. open access) to bezpłatny dostęp do recenzowanych publikacji, danych badawczych i innego typu materiałów naukowych zamieszczonych w internecie, z możliwością powielania, rozpowszechniania i dowolnego wykorzystania ich treści, z zachowaniem warunków licencji przy jednoczesnym poszanowaniu praw autorskich.

OTWARTY DOSTĘP TO:

• możliwość nawiązania współpracy z naukowcami z całego świata;

• darmowy dostęp przez naukowców, studentów, przedsiębiorców oraz całe społeczeństwo do najnowszych publikacji;

• szybsze tempo rozpowszechniania rezultatów, wyższa jakość i rzetelność wyników prowadzonych badań;

• korzyści ewaluacyjne;

• natychmiastowa identyfikacja autorów z ich publikacjami, danymi badawczymi i materiałami;

• wzrost cytowań publikacji.

OTWARTY DOSTĘP NIE MOŻE:

• pozbawić posiadacza praw autorskich oraz dochodu autorów;

• ograniczyć wolności naukowców;

• być sposobem uniknięcia recenzji oraz przepisów antyplagiatowych.

OTWARTY DOSTĘP W PRAKTYCE TO:

• upowszechnianie swoich publikacji oraz danych badawczych w modelu otwartym;

• korzystanie z licencji Creative Commons, a w szczególności wolnych licencji CC BY i CC BY-SA;

• deponowanie swoich publikacji, danych badawczych i innego typu materiałów naukowych w dedykowanych repozytoriach https://uwolnijnauke.pl/baza-wiedzy;

• zapoznanie się z politykami otwartości instytucji finansujących badania naukowe oraz publikacjami na temat otwartej nauki i poradnikami prawa autorskiego: https://www.coalitions.org/resources/rights-retention-strategy/;

• stała współpraca i korzystanie ze wsparcia biblioteki akademickiej oraz upowszechniania rezultatów swoich badań w otwartych modelach i repozytoriach instytucjonalnych https://sdr.tu.koszalin.pl;

• używanie identyfikatora DOI https://www.doi.org/faq.html;

• negocjacja z wydawcami zasad publikowania artykułów naukowych zgodnych z Planem S, https://www.coalition-s.org/resources/rights-retention-strategy/.

PRAWA AUTORSKIE I LICENCJE

Zaleca się korzystanie z licencji Creative Commons Attribution CC BY 4.0. Alternatywnie w czasopismach, w ramach umów transformacyjnych, na licencji CC-BY-SA. W przypadkach uzgodnionych z Centrum dopuszczalne jest opublikowanie pracy również na licencji CC-BY-ND.

ŚWIATOWE REPOZYTORIA

• OpenDoar – http://v2.sherpa.ac.uk/opendoar/

• Open Archives – http://www.openarchives.org/Register/BrowseSites

• Repozytoria dziedzinowe – http://oad.simmons.edu/oadwiki/Disciplinary_repositories

• Registry of Open Access Repositories (ROAR) — http://roar.eprints.org/

ŚWIATOWE REPOZYTORIA DANYCH SUROWYCH

• re3data – http://www.re3data.org/

• OpenAIRE – https://explore.openaire.eu/search/find

• DataHub – http://datahub.io/

• Global Change Master Directory – http://gcmd.nasa.gov/KeywordSearch/Home.do

• Open Access Directory Data Repositories – http://oad.simmons.edu/oadwiki/Data_repositories

WYSZUKIWARKI PUBLIKACJI OA DLA CAŁEGO ŚWIATA

• BASE – http://www.base-search.net/

• Google Scholar – http://scholar.google.com/

• OpenAIRE – https://www.openaire.eu/

• UK PMC’s EvidenceFinder – http://europepmc.org/

• ROAD – Unesco portal – http://road.issn.org/en

• CORE – https://core.ac.uk/

CZASOPISMA NAUKOWE OPEN ACCESS

• Directory of Open Access Journals – http://www.doaj.org/

• BioMed Central Journals – http://www.biomedcentral.com/journals/

• PLoS Journals – http://www.plos.org/

• Hindawi – http://www.hindawi.com/journals/

OPEN ACCESS W ŚWIECIE

• Open Access Directory

• OpenAIRE

• Open Science EU

• Kalendarium OA w świecie

• OA Bibliography

• Polityki OA

• Open Access Week

GŁÓWNE DEKLARACJE OPEN ACCESS

• Budapest Open Access Initiative, 14 lutego 2002

• Bethesda Statement on Open Access Publishing, 20 czerwca 2003 (polska wersja)

• Berlin Declaration on Open Access to Knowledge in the Sciences and Humanities, 22 października 2003 (polska wersja)

OPEN ACCESS W PROGRAMACH UE

• Horyzont 2020

• Erasmus+

OTWARTE ZASOBY EDUKACYJNE – PORTALE OGÓLNE

• OER Commons – kursy i podręczniki z różnych dziedzin wiedzy z całego świata

• Foster – kursy i podręczniki na temat otwartej nauki dla wszystkich zainteresowanych